طی چند سال اخیر، سبک زندگی همه ما به‌طرز چشمگیری تغییر کرده و همه در سراسر جهان در تلاش هستند تا با این تغییرات سازگار شوند. خرید اینترنتی یکی از عادات جدید زندگی در این دوره است که روزبه‌روز در حال پیشرفت و افزایش است. خرید آنلاین در سال 1979 آغاز شد اما تا اواسط دهه 1990 طول کشید تا مردم با آن کنار بیایند. اما حالا دیگر خرید اینترنتی به‌صورت تصادعی رشد کرده و انتظار می‌رود که طی چند سال آینده، افزایش 50 درصدی نسبت به سال‌های قبل داشته باشد.
تغییر در سبک زندگی و رفتار مشتریان در سراسر جهان باعث شده که سرعت و راحتی بیشتر از هر زمان دیگری اهمیت داشته باشد.
این رشد خیره‌کننده در تجارت آنلاین، پیش‌زمینه‌ای برای ظهور تجارت سریع یا Q-Commerce بوده است. Q-Commerce، در پاسخ به تقاضای فزاینده تحول سریع در میان مصرف‌کنندگان است که کم‌کم جای خود را در دنیای امروزی باز کرده است. تجارت سریع یک انقلاب دیجیتالی است که می‌تواند تجربه خرید بهتری به مشتریان بدهد. توانایی ارائه یک تجربه کاربری مثبت می‌تواند به جذب مشتریان جدید و گسترش کسب‌وکار در بازارهای جدید کمک کند.
اگرچه در حال حاضر تجارت سریع حول محور اقلام مواد غذایی و خرید لوازم خانگی می‌چرخد، اما این صنعت به سرعت در حال رشد است و کم‌کم کاربران اینترنت می‌توانند طیف وسیعی از محصولات و خدمات را از شرکت‌های تجارت سریع خریداری کنند. در این مطلب از اسنپ اکسپرس، نگاهی به اصول کلیدی Q-Commerce یا تجارت سریع می‌پردازیم و درباره مزایا و چالش‌های آن صحبت خواهیم کرد.
Q-Commerce چیست؟
آیا تابه‌حال برای دریافت سفارشات اینترنتی خود ساعت‌ها منتظر مانده‌اید؟ با توجه به اینکه زمان بیش‌ازپیش تبدیل به یک فاکتور مهم در زندگی همه شده است، مصرف‌کنندگان انتظار دارند که سفارشات در مدت‌زمان کوتاهی به دست‌شان برسد. تجارت سریع یا Quick Commerce، گام بعدی در تکامل تجارت الکترونیک است که با تحویل سریع بر اساس تقاضا شکل می‌گیرد، به زبان ساده‌تر، کسب‌وکار تمایل دارد که سفارش مشتریان را ظرف مدت کوتاهی (اغلب بین 30 دقیقه تا یک ساعت) بعد از ثبت سفارش تحویل دهد.
Q-Commerce شکلی از تجارت الکترونیک است که در آن تاکید بر تحویل سریع است. سفارش‌ها معمولاً در کمتر از یک ساعت زمان به دست مشتریان می‌رسند.
همان‌طور که قابل‌حدس است، این مدل کسب‌وکار موجب جلب رضایت مشتری و تحویل فوری سفارش می‌شود و به مشتریان این امکان را می‌دهد که با استفاده از اپلیکیشن‌های مختلف سفارش‌گذاری کنند.
بهترین مثال برای تجارت سریع، سفارش و تحویل سریع غذا یا اقلام سوپرمارکتی است. کسب‌وکارهای Q-Commerce مثل اسنپ فود یا اسنپ اکسپرس، به شما این امکان را می‌دهد که خیلی سریع اقلام مورد نیازتان را خریداری کرده و تحویل بگیرید. تجارت سریع می‌تواند تعیین‌کننده نسل بعدی مدل کسب‌وکار در سراسر دنیا باشد که در جهت برطرف کردن تقاضای روبه‌رشد مصرف‌کنندگان شکل می‌گیرد.
مدل تجارت سریع ترکیب مفیدی از مزایای تجارت الکترونیک (خرید با استفاده از اینترنت) و تجربه خرید سنتی (تکمیل سفارش در عرض چند دقیقه) است که توانسته با ادغام این دو روش، یک مدل کسب‌وکار جدید ایجاد کند. Q-Commerce، تقاضای روزافزون برای سرعت در هنگام خرید آنلاین را هدف قرار داده و برای رفع این نیاز قدم برمی‌دارد.
Q-Commerce چگونه عمل می‌کند؟
حالا که با تعریف تجارت سریع آشنا شدید، با یک مثال نحوه عملکرد این مدل کسب‌وکار را به شما توضیح می‌دهیم. اغلب سوپرمارکت‌های آنلاین مثل اسنپ اکسپرس با ایجاد ارتباط بین بازارهای محلی، فرآیند تحویل سریع را تسریع می‌کنند. در این شرایط، تحویل توسط سیستم شخص ثالث انجام می‌شود و خرده‌فروش‌ها سفارشات را به‌صورت آنلاین ثبت می‌کنند. این ساختار به ایجاد انبارهای محلی کمک می‌کند و باعث می‌شود موجودی سفارشات به راحتی و در کوتاه‌ترین زمان ممکن در اختیار مشتریان قرار بگیرد.
Q-Commerce چه مزایایی دارد؟
تجارت سریع مزایای زیادی برای مشتریان و کسب‌وکارهای اینترنتی دارد که در این بخش، تعدادی از این مزایا را به شما معرفی می‌کنیم:
- سرعت و راحتی: مزیت اصلی تجارت سریع، توانایی آن در ارائه تجربه خرید سریع و راحت است، چراکه مشتریان می‌توانند سفارشات خود را در عرض چند دقیقه دریافت کنند.
- افزایش رضایت مشتری: تحویل سریع سفارش و خدمات منجر به افزایش سطح رضایت مشتریان می‌شود. در چنین شرایطی، مشتریان ترجیح می‌دهند که راهحلهای بی‌دردسر را استفاده کنند.
- کاهش نرخ رهاسازی: رهاسازی به موضوع رها شدن سبد خرید اینترنتی اشاره می‌کند که مخاطب بدون نهایی کردن خرید، آن را نیمه‌کاره می‌گذارد. ارائه گزینه تحویل سریع می‌تواند روی تصمیم مشتریان در هنگام خرید تاثیرگذار باشد.
- افزایش فروش: در دسترس بودن گزینه تحویل سریع، مشتریان را تشویق می‌کند بیشتر خرید کنند. این تغییر در رفتار مشتری منجر به افزایش فروش خواهد شد.
- مزیت رقابتی: ارائه خدمات تجارت سریع می‌تواند کسب‌وکار شما را از سایر رقبا متمایز کند، به‌خصوص در حوزه‌هایی که سرعت، عامل مهمی در تصمیم‌گیری محسوب می‌شود.
- مدیریت موجودی: کسب‌وکارهایی که از Q-Commerce پیروی می‌کنند، اغلب از سیستم ردیابی موجودی در زمان واقعی (Real-Time) استفاده می‌کنند که باعث می‌شود مشکلات مربوط به کسری موجودی و انبار کاهش پیدا کند.
- انعطاف‌پذیری در کسب‌وکار: تجارت سریع به کسب‌وکارها اجازه می‌دهد تا در پاسخ به خواسته‌های مشتریان، چابک‌تر عمل کنند. این شرکت‌ها می‌توانند گزینه‌های تحویل را بر اساس ترجیحات مشتری تنظیم کنند و تجربه‌های شخصی‌سازی شده به مشتری ارائه دهند.
- رفع نیاز فوری: تجارت سریع برای مشتریانی که به محصولات و خدمات فوری مانند لوازم و تجهیزات پزشکی، مواد غذایی و یا حتی هدایای دقیقه نودی نیاز دارند بسیار مفید خواهد بود.
- بهینه‌سازی عملیات لجستیک: توجه به تحویل سریع باعث می‌شود که کسب‌وکارها روی بهینه‌سازی عملیات لجستیک تمرکز بیشتری داشته باشند.
- وفاداری به برند: کسب‌وکارهایی که سفارش‌ها را به‌موقع تحویل می‌دهند و برای استمرار این تجربه مشتری تلاش می‌کنند، می‌توانند وفاداری بلندمدت به برند را تقویت کنند.
چه‌طور مدل کسب‌وکار را به Q-Commerce تغییر دهیم؟
اگر شما هم کسب‌وکار الکترونیکی دارید و قصد دارید مدل کسب‌وکارتان را به Q-Commerce تغییر دهید، بهتر است با این سه مرحله اولیه شروع کنید:
1. موجودی انبار را تحت‌کنترل داشته باشید
طراحی صحیح انبار برای اجرای Q-Commerce، کاهش خطا و تحویل فوری بسیار ضروری است. در تجارت سریع، انبارهای شما باید به‌طور مداوم از مسیرهای چیدمان بهینه استفاده کند تا بتواند محصولات را در کوتاه‌ترین زمان ممکن بردارد و بسته‌بندی کند.
2. با شرکت حمل‌ونقل مناسب همکاری کنید
شرکتی که تحویل مرسوله‌ها را به عهده می‌گیرد به درستی انتخاب کنید چراکه تحقق Q-Commerce تا حد زیادی به سرعت‌عمل شرکت‌های حمل‌ونقل بستگی دارد. در وضعیت ایده‌آل، شما باید با شرکت‌هایی همکاری داشته باشید که در زمینه تحویل فوری تخصص داشته باشد.
3. فرآیند سفارش را مدیریت کنید
آخرین مرحله ضروری در تحویل سریع محصولات این است که زمان پردازش سفارش را تا حد امکان کوتاه کنید، چراکه سفارشات شما باید در عرض چند ساعت تا چند دقیقه به مقصد برسند.
چند مثال برای Q-Commerce
تا اینجا با تجارت سریع و مزایای آن آشنا شدید اما بهتر است با چند مثال، اطلاعات دقیق‌تری درباره این مدل کسب‌وکار داشته باشید:
- اسنپ فود: تجارت سریع، نقش مهم و اساسی در صنعت سفارش غذای آنلاین دارد که با ارائه گزینه تحویل سریع غذا، تضمین می‌کند که مشتری خیلی راحت و سریع سفارش خود را تحویل بگیرد. اسنپ فود یکی از بهترین نمونه‌های ایرانی سفارش آنلاین و تحویل سریع غذا در ایران است که خدمات تحویل آن باعث شده مشتریان زیادی داشته باشد.
- اسنپ اکسپرس: اسنپ اکسپرس با ارسال سریع سفارشات سوپرمارکتی به مشتریان، یکی از نمونه‌های موفق Q-Commerce محسوب می‌شود.
تفاوت E-Commerce و Q-Commerce
Q-Commerce و E-Commerce دو مدل کسب‌وکار مهم است که شباهت زیادی به یکدیگر دارند. Q-Commerce درواقع یک نسخه پیشرفته و سریع از E-Commerce است که علاوه‌بر مزیت‌های تجارت الکترونیک، پیشرفت زیادی در مراحل فنی ارسال سفارشات دارد.
شما می‌توانید خلاصه‌ای از تفاوت این دو مدل کسب‌وکار را در جدول زیر مشاهده کنید:
|
فاکتورهای اساسی |
E-Commece |
Q-Commerce |
| زمان ارسال | ارسال سفارشات طی چند ساعت | ارسال سفارشات در کمتر از یک ساعت |
| وسیله ارسال سفارشات | معمولا خودروهای سواری یا خودروهای بزرگ | انواع دوچرخه، موتور و… |
| نوع انبار | انبارهای بزرگ و مرکزی در مناطق مهم شهر | انبارهای کوچک در بخش‌های مختلف شهر |
| وضعیت موجودی | انبار شامل طیف گسترده محصولات | اقلام محدود |
| هزینه‌ها | زمان حمل‌ونقل طولانی و هزینه‌های تراکنش بیشتر | ارسال بر اساس نیاز یا خواسته مشتری و کاهش هزینه‌ها |
| گروه سنی مخاطب | افراد میان‌سال | اغلب بین 16 تا 24 سال |
به‌طورکلی می‌توان گفت که وجه‌تمایز اصلی تجارت الکترونیک و تجارت سریع، زمان تحویل سفارشات است؛ در تجارت سریع، کسب‌وکار تضمین می‌کند که سفارشات را ظرف مدت کوتاهی به دست مشتری برساند.
روش تحویل سفارشات، دومین تفاوت این دو مدل است. در تجارت الکترونیک، سفارشات از طریق خودروهای بزرگ انجام می‌شود، اما در تجارت سریع از وسایل نقلیه مثل موتور، دوچرخه و… استفاده می‌شود که عملکرد سریع‌تری دارند. علاوه‌براین، خریدهای تجارت الکترونیک به خاطر حمل‌ونقل طولانی، هزینه بیشتری دارند درحالی‌که در تجارت سریع، حمل‌ونقل بر اساس خواسته و نیاز مشتری انجام می‌شود.
جالب است بدانید که تفاوت جمعیت‌شناختی مشتریان نیز یکی از تفاوت‌های Q-Commerce و E-Commerce است که روی محبوبیت هر کدام تاثیر می‌گذارد. تقریبا 80% از سفارشات تجارت سریع را افراد بین 16 تا 24 سال تشکیل می‌دهند.
کلام آخر: آینده Q-Commerce چگونه است؟
Q-Commerce فقط در ارائه سریع محصولات خلاصه نمی‌شود. این مدل کسب‌وکار روی تحقق انتظارات مشتریان و یک معامله بی‌دردسر تمرکز دارد. در دنیای امروز، کسب‌وکارها صرفا به فکر برآورده کردن خواسته‌های مشتریان نیستند بلکه درحال تعریف استانداردهای جدیدی از خدمات هستند که با عصر پرشتاب دیجیتالی امروز همخوانی داشته باشد.
با توجه به شرایط کنونی، آینده تجارت سریع، خیلی روشن به‌نظر می‌رسد. ظهور این مدل کسب‌وکار باعث شده که تعداد کالاهای تحویل‌شده به مشتریان افزایش داشته باشد و رقبا نوآوری‌های بیشتری برای تحویل سریع ارائه کنند تا موفقیت بیشتری کسب کنند.
